Chứng “cuồng ăn” là khi người bệnh tiểu đường có cảm giác đói dai dẳng, bất thường và không thỏa mãn sau khi ăn. Điều này có thể dẫn đến ăn quá nhiều và tăng cân không kiểm soát. Ngoài ra, ăn nhiều do bệnh tiểu đường cũng cảnh báo sớm nhiễm toan ceton, đây là biến chứng nguy hiểm đến tính mạng do cơ thể sản xuất dư thừa axit trong máu. Chứng “cuồng ăn” cũng liên quan đến các rối loạn khác như bệnh Graves (cường giáp tự miễn), chứng ăn uống vô độ, insulinoma (u tụy nội tiết)…
Các triệu chứng của chứng “cuồng ăn”
Khác hẳn với cơn đói bình thường, người bệnh tiểu đường “cuồng ăn” sẽ cảm thấy đói mặc dù ăn thường xuyên, thèm ăn dữ dội, ăn quá nhiều, tăng cân, mệt mỏi, khát nước, đi tiểu thường xuyên. Cơ thể người bệnh cũng gặp phải các vấn đề về tiêu hóa như tiêu chảy, buồn nôn và ợ chua (chủ yếu liên quan đến ăn quá nhiều). Khác với người mắc chứng ăn vô độ là do cảm xúc thôi thúc ngay cả khi họ không đói, thì chứng “cuồng ăn” do tiểu đường không có tác động của cảm xúc, người bệnh ăn quá mức chỉ vì cảm thấy đói.
Nguyên nhân chứng “cuồng ăn” ở người tiểu đường
Ở người tiểu đường, chứng cuồng ăn có thể là kết quả của việc thiếu glucose (đường) hoặc cơ thể không có khả năng sử dụng glucose để tạo năng lượng. Nó cũng liên quan đến các vấn đề về lượng đường trong máu.
- Tăng đường huyết:
Tăng đường huyết và chứng “cuồng ăn” có mối liên hệ trực tiếp và insulin là tác nhân kích hoạt. Insulin là hormone hoạt động như chiếc “chìa khóa”, cho phép glucose trong máu vào tế bào để sử dụng làm năng lượng. Tuy nhiên, cơ thể của người bệnh tiểu đường không tạo ra đủ hoặc không thể sử dụng insulin tốt như bình thường (kháng insulin).
Do đó, ngay cả khi có nhiều glucose được hấp thụ từ thức ăn, nó không thể đi vào tế bào như thông thường. Vì không có năng lượng được tạo ra, người bệnh thường xuyên cảm thấy đói. Điều này dẫn đến một vòng lặp: ăn quá mức dẫn đến tăng đường huyết, và tăng đường huyết dẫn đến các vấn đề liên quan đến insulin.
- Hạ đường huyết:
Hạ đường huyết xảy ra khi người bệnh tiểu đường không ăn đủ chất và lượng đường trong máu giảm xuống; cũng có thể do có quá nhiều insulin trong máu. Trong tình trạng này, gan sẽ ngừng tiết glucose, khiến lượng đường trong máu giảm xuống. Điều này thường xảy ra khi một người dùng quá nhiều insulin hoặc thuốc trị tiểu đường. Do thiếu hụt glucose để cung cấp cho các tế bào, mức năng lượng giảm xuống và cảm giác đói tăng lên ngay cả khi người bệnh đã ăn nhiều thức ăn. Các đợt hạ đường huyết cũng thường diễn ra vào ban đêm, dẫn đến cảm giác thèm ăn.
- Nhiễm toan ceton do tiểu đường:
Nhiễm toan ceton do tiểu đường là một biến chứng nghiêm trọng khi cơ thể không thể sản xuất đủ insulin. Khi xảy ra biến chứng này, cơ thể bắt đầu phân hủy chất béo làm nhiên liệu, gây ra sự tích tụ axit. Các triệu chứng của nhiễm toan ceton do tiểu đường gồm khát, đi tiểu nhiều, buồn nôn hoặc nôn mửa, đau bụng, yếu hoặc mệt mỏi, hụt hơi, hơi thở có mùi trái cây, lú lẫn.
Một trong những triệu chứng ban đầu của nhiễm toan ceton do tiểu đường có thể được cảnh báo từ chứng “cuồng ăn”. Khi insulin bắt đầu giảm, lượng đường trong máu tăng tương ứng có thể biểu hiện ở cảm giác thèm ăn. Tuy nhiên, nhiễm toan ceton ngày càng trở nên nghiêm trọng sẽ ức chế một loại hormone được gọi là ghrelin chịu trách nhiệm kích thích cơn đói. Kết quả là một người sẽ mất cảm giác ngon miệng và không có hứng thú ăn uống.
Các tình trạng khác như tổn thương vùng dưới đồi, cường giáp cũng có thể khiến một người thèm ăn hơn mức bình thường. Người bệnh tiểu đường cảm thấy đói thường xuyên, ăn nhiều nhưng không thấy no thì nên đi khám.
