Bệnh tiểu đường tuýp 2 phổ biến hơn so với tiểu đường tuýp 1. Với tiểu đường tuýp 2, những thói quen sinh hoạt có ảnh hưởng trực tiếp đến nguyên nhân và tiến triển của bệnh. Tiểu đường tuýp 2 còn được gọi là tiểu đường bắt đầu ở tuổi trưởng thành hoặc tiểu đường không phụ thuộc vào hormone chuyển hóa đường.
Đối tượng nào dễ bị tiểu đường tuýp 2?
Độ tuổi: Tiểu đường tuýp 2 thường phát triển ở những người trên 40 tuổi, và họ thường có cân nặng cao hơn bình thường, tuy không phải lúc nào cũng như vậy.
Giới tính: Phụ nữ dễ mắc tiểu đường tuýp 2 hơn nam giới. Nếu bạn bị bệnh tiểu đường, có thể có một trong số bốn người thân trực hệ của bạn cũng bị bệnh này. Một điều không may mắn là người mắc tiểu đường tuýp 2 thường có nguy cơ mắc các bệnh liên quan và tuổi thọ thường thấp hơn so với những người không mắc bệnh này.
Tác động của horemone chuyển hóa đường
Horemone chuyển hóa đường được tổng hợp từ tụy, một tuyến nằm phía sau dạ dày. Sau mỗi bữa ăn, horemone chuyển hóa đường được giải phóng và tác động chủ yếu lên gan, cơ bắp và các mô mỡ.
Horemone chuyển hóa đường đóng vai trò quan trọng trong việc giúp gan hấp thụ glucose từ máu và tích trữ dự trữ để sử dụng sau này. Trong trường hợp không đủ horemone chuyển hóa đường, gan không thể tích trữ đủ glucose và thay vào đó sẽ phóng thích nhiều glucose vào máu, dẫn đến tình trạng đường máu cao, đặc trưng cho người bị tiểu đường tuýp 2.
Ở cơ bắp, horemone chuyển hóa đường giúp các tế bào thu nhận và tích trữ glucose để cung cấp năng lượng trong quá trình vận động. Đối với các tế bào mỡ, horemone chuyển hóa đường cần thiết để chúng thu nhận mỡ từ thức ăn và dự trữ, sẵn sàng cung cấp năng lượng khi cần thiết.
Bình thường, tụy tạng sản xuất đủ horemone chuyển hóa đường để kích thích gan, cơ bắp và mô mỡ tiếp nhận glucose và chất béo từ máu. Tuy nhiên, ở người bị tiểu đường tuýp 2, tụy tạng không đáp ứng đủ horemone chuyển hóa đường và đồng thời cơ thể không sử dụng horemone chuyển hóa đường một cách hiệu quả.
Triệu chứng ban đầu của bệnh tiểu đường thường rất mập mờ, làm cho nhiều người không nhận biết họ đang mắc phải tình trạng này. Khi đã được chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường, điều quan trọng là kiểm soát mức đường trong máu. Tuy nhiên, sau nhiều năm sống với bệnh, một số người mắc tiểu đường tuýp 2 có thể gặp các triệu chứng muộn liên quan đến tổn thương các mô và cơ quan do bệnh tiểu đường.
Dấu hiệu nào cảnh báo bệnh tiểu đường tuýp 2?
Trong giai đoạn ban đầu, bệnh tiểu đường thường không có triệu chứng rõ ràng, có nghĩa là một số người chỉ phát hiện bị bệnh nhờ xét nghiệm thông thường khi đi khám bác sĩ vì lý do khác. Các triệu chứng như mệt mỏi và cảm giác bứt rứt có thể bị lầm tưởng là do “làm việc quá mức” hoặc “tuổi già”. Vì vậy, khoảng 50% số bệnh nhân bị tiểu đường tuýp 2 không được phát hiện sớm, trước khi biến chứng tiểu đường xảy ra.
Trong bệnh tiểu đường, mức đường cao trong máu sẽ được bài tiết vào nước tiểu, vì vậy bác sĩ có thể đề xuất xét nghiệm nước tiểu để kiểm tra có glucose không. Để xác định chẩn đoán, bác sĩ cần đo mức đường trong máu của bạn. Nếu kết quả đo glucose máu cao và bạn có một trong các triệu chứng nêu trên, có nghĩa là bạn bị tiểu đường. Khi mức glucose trong máu cao hơn bình thường, đó là dấu hiệu của tình trạng tăng đường huyết. Nếu mức glucose trong máu chỉ cao hơn một chút so với bình thường, đó là dấu hiệu của một rối loạn gọi là rối loạn dung nạp/bất dung nạp glucose, ngụ ý rằng cơ thể bạn có sự rối loạn trong quá trình chuyển hóa glucose, và đây là dấu hiệu cho thấy có vấn đề không ổn trong cơ thể. Biến chứng của bệnh tiểu đường có thể gây ra nhiều hậu quả tiêu cực cho bệnh nhân.
Các dấu hiệu và hội chứng của bệnh tiểu đường không điều trị bao gồm:
- Mệt mỏi.
- Khát: uống nhiều nước và đi tiểu nhiều.
- Sụt cân.
- Cảm giác bị châm chích, “nhoi nhói”.
- Nhìn mờ.
- Ngứa.
- Dễ nhiễm trùng.
- Táo bón.
- Vọp bẻ, chuột rút.
Xử lý bệnh tiểu đường đường tuýp 2
Hiện nay, chưa có phương pháp chữa bệnh tiểu đường, nhưng người bệnh hoàn toàn có thể kiểm soát bệnh bằng 3 cách:
- Chế độ ăn và tập luyện.
- Chế độ ăn tập luyện và uống thuốc, sản phẩm hỗ trợ.
- Chế độ ăn và tiêm.
Chẩn đoán và điều trị bệnh tiểu đường (ĐTĐ) một cách sớm và hiệu quả có thể giúp phòng ngừa các biến chứng muộn. Nếu bạn có người thân trong gia đình mắc bệnh tiểu đường, bạn có cân nặng quá mức, cao huyết áp hoặc mức cholesterol cao, hoặc kết hợp nhiều yếu tố trên, hãy đến bệnh viện chuyên khoa nội tiết để kiểm tra mức đường trong máu.
Mục tiêu chính là duy trì mức đường huyết ổn định ở ngưỡng gần bình thường.
Chế độ ăn hợp lý
Chế độ ăn dành cho người bị bệnh tiểu đường không phải là một chế độ ăn đặc biệt, mà là một chế độ ăn lành mạnh và hợp lý. Tuy nhiên, người bệnh tiểu đường cần nhớ ăn đều đặn và bao gồm thức ăn có tinh bột như bánh mì, mì sợi, khoai tây, cơm hoặc ngũ cốc trong mỗi bữa ăn. Tránh ăn những thực phẩm quá ngọt như kẹo, sôcôla, bánh ngọt và thức uống có ga, vì chúng làm tăng đường trong máu. Thay vào đó, nên ăn nhiều bữa nhỏ chứa thực phẩm chứa tinh bột.
Bổ sung thêm trái cây và rau xanh vào chế độ ăn và chuyển sang ăn bánh mì làm bằng bột chưa rây để tăng lượng chất xơ trong khẩu phần ăn của bạn.
Hạn chế thực phẩm chứa nhiều chất béo như kem, bơ, margarine và các thực phẩm chiên xào.
Nếu bạn có vấn đề về cân nặng, cố gắng giảm lượng thực phẩm trong mỗi bữa ăn.
Không cần thiết phải mua những thực phẩm đặc biệt dành cho người bị đái tháo đường vì chúng không hiệu quả. Thay vào đó, tuân thủ một chế độ ăn lành mạnh và hợp lý là quan trọng nhất.
Tăng cường hoạt động thể chất
Tăng cường luyện tập hàng ngày mang lợi ích đáng kể cho hầu hết người bị đái tháo đường. Luyện tập không nhất thiết phải tập trung vào việc tham gia phòng tập thể dục trong nhiều giờ, mà có thể là làm những hoạt động mà bạn thích như đi bộ, làm vườn, bơi lội, khiêu vũ hoặc chạy bộ. Hãy nhớ rằng nếu bạn không tập luyện trong một thời gian dài, bạn nên bắt đầu nhẹ nhàng và tăng dần độ khó khi cơ thể phù hợp. Mục tiêu là tập luyện ít nhất 30 phút mỗi ngày trong tuần.
Có hàng trăm cách khác nhau để bạn có thể tăng cường việc tập luyện hàng ngày, hãy chọn phương pháp riêng của bạn và thưởng thức việc tập luyện và vui chơi theo cách đó.
Thuốc và các sản phẩm hỗ trợ
Hãy tuân thủ nghiêm túc theo chỉ định và phác đồ của bác sĩ để quản lý tiểu đường một cách hiệu quả. Các loại thuốc tiểu đường cần được uống đúng liều, đúng giờ, không nên uống gom liều nếu bạn lỡ quên hoặc bỏ bữa. Hãy tránh tùy tiện dừng hoặc thay đổi loại thuốc mà không có chỉ định của bác sĩ.
Các sản phẩm hỗ trợ từ nguồn gốc thảo dược như Dây thìa canh, Giảo cổ lam, Chè đắng, Ngũ vị tử,… ngày càng được sử dụng phổ biến để tăng cường khả năng kiểm soát đường huyết. Điểm mạnh của các sản phẩm này là không gây tác dụng phụ nên hoàn toàn thích hợp để sử dụng lâu dài. Tuy nhiên, việc sử dụng các sản phẩm này cũng nên được hướng dẫn và giám sát bởi chuyên gia y tế.
Thanh Hoa
